artikelen
   

>  STARTPAGINA
>  ARTIKELEN

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het nieuwe Liedboek
(9 januari 2010)

Het wordt tijd voor een nieuw liedboek.
Al sinds 1973 zingen we uit ons huidige exemplaar.
Dat is dus al wel meer dan 35 jaar. En dat is precies de tijd die de
hervormden met hun bundel uit 1938 deden, hoewel er tussendoor
nog de 102 gezangen waren. (Dat vond ik altijd zo sneu:
Mijn hervormde vriendje had meer dan driehonderd liederen
in zijn gezangenboek, inclusief het Wilhelmus, en toen ging
het opeens terug naar 102…)
Gereformeerden hadden alleen de enige gezangen, later werden
dat er 29, vervolgens 59, toen 119, kortom, er zat een stijgende
lijn in.

Maar na de 491 liederen uit het liedboek is het lang stil geweest.
Althans, zo lijkt het.
Want intussen verschenen er zeven delen Zingend Geloven, er kwam een boekje
Geroepen om te Zingen, de hoeveelheid Opwekkingsliederen dijt ook nog altijd uit, en
ook werd er heel slim nog een Evangelische Liedbundel op de markt gebracht. Qua
indeling en lay-out lijkt die wel wat op het Liedboek voor de kerken, want zo heet dat
liedboek uit 1973 nog altijd.
Ook kwam Tussentijds, een bundel om de leemte op te vullen en het ongeduld van
de kerkganger wat tegemoet te komen. Het was immers de bedoeling om al in 2000
met een nieuw liedboek te komen.

Verscheidenheid
Maar het gaat niet vanzelf.
Het valt ook niet mee om het iedereen naar de zin te maken.
Er zijn hoogliturgische Samen op Weg kerken, en er zijn evangelisch getinte
gemeentes, Gereformeerde bonders die eigenlijk helemaal geen gezangen willen
zingen en ook nog de gemiddelde PKN-kerk die kool en geit spaart, en zich de ene
week hoogliturgisch gedraagt, een volgende week een evangelische dienst houdt en
om de jeugd te plezieren ook nog eens een U2 dienst, “want dat zijn best christelijke
teksten” of een, dat kan ook al, Bløfdienst, een Zeeuwse popgroep met teksten die
blijkbaar ook een boodschap hebben.
Probeer die verscheidenheid maar eens samen te brengen in één liedboek dat al die
mensen gaan gebruiken.
De commissie die daar verantwoordelijk voor is gaat er in ieder geval al wel van uit
dat niet iedere kerk het boek van voor tot achter zal gebruiken. Dat is wat mij betreft
geen nieuws, want als ik kijk hoeveel van de 491 Liedboekliederen ik eigenlijk nog
nooit heb hoeven begeleiden blijkt dat we ook zouden hebben toegekund met een
half zo dikke bundel.

Men gaat niet over één nacht ijs. Dat was al duidelijk gezien het eerdere doel om in
2000 een boek te hebben.
Dat kan ook niet.
Want, om maar iets te noemen, naast het inhoudelijke probleem was er ook een
zakelijk probleem. Auteursrechten van verschillende liederen liggen bij verschillende
uitgevers. Dat is nu opgelost door een drietal uitgevers samen te brengen in een
stichting, net zoals bijvoorbeeld een aannemerscombinatie wordt gevormd om een
groot project van de grond te krijgen.
De uitgeverscombinatie heeft onlangs, zo lees ik in mijn orgelblad, zijn handtekening
gezet onder het contract. Het zal er nu echt van gaan komen!

Digitaal
Ik las ergens ook een opmerking dat het niet meer van deze tijd is, een boek met
liederen uitgeven. “Laten we het allemaal digitaal beschikbaar stellen, beamer in de
kerk, en iedereen zingt mee!”
Hoewel ik denk dat een mens met zijn tijd mee moet gaan en nieuwe technieken
gebruikt kunnen worden om oude waarden uit te dragen (onze vrijgemaakte broeders
waren veel eerder in de weer met eigen websites dan de PKN-kerken!) hou ik niet van
dat gestaar naar schermen. Geef mij maar een liedboek in de hand.
Als je in een mooie historische kerk zit merk je ook dat er helemaal geen plaats is
waar je zo’n scherm kan ophangen. “Natuurlijk niet,” hoorde ik laatst, “Kerken zijn ook
niet bedoeld om beamers te plaatsen.”

Met de komst van het nieuwe liedboek zit het er dik in dat we straks ook Taizé liederen
en Opwekkingsverzen in ons gezangenboek hebben staan. Voor organisten wordt dat
soms een hele kluif.
Zoals bij Tussentijds vrij snel een begeleidingsbundel werd uitgegeven lijkt het me
zaak ook voor het nieuwe liedboek vlot te zijn met muzikaal materiaal om de
gemeentezang te ondersteunen.
Bij veel van de niet traditionele kerkliederen is het orgel wellicht niet het eerst
aangewezen instrument om de zaak te begeleiden. Hoewel een swingend lied ook
met orgel best een swingend lied kan zijn.
Maar, wat waar is mag gezegd worden, een saai, vervelend en harmonisch
oninteressant lied klinkt misschien leuk als er een leuk bandje onder zit te spelen,
maar valt geheid door de mand als het met alleen orgel wordt begeleid. Dan pas hoor
je goed hoe weinig het soms voorstelt…
Ik ken een organist die in zijn contract heeft laten zetten dat hij geen
opwekkingsliederen hoeft te begeleiden. Zo lang ze niet in de officiële bundel staan
kun je je wel aan zo’n afspraak houden.
Maar hoe moet het straks als al die liederen bij elkaar staan?
Misschien maakt de kerkenraad dan wel een lijstje, die wel en die niet, net zoals de
Vrijgemaakten dat met het huidige Liedboek doen…

Voor mensen die meer willen weten over de totstandkoming van het liedboek is er
een website: www.liedboek.nl.
Toen ik die probeerde te openen kreeg ik een paar dagen achter elkaar het bericht :
“oeps, deze link lijkt niet te werken…” De website van de Stichting Kerklied,
(www.kerklied.net) deed het gelukkig wel.
Kortom, als dat nieuwe liedboek er straks zal zijn mogen we op zijn minst spreken van
een wonder. Of, zoals iemand zei, van het bewijs dat God bestaat!

Kees Steketee

>  STARTPAGINA
>  ARTIKELEN